Jais-Hin’n

Als Enternaren deze naam lezen zullen hun gedachten in de eerste plaats gaan naar het vroegere winkeltje in galanteriёn direct achter de N.H. Kerk. De winkel van” Jaishin’n-Ab”.

Waar kwam deze naam vandaan?. De plaats waar de boerderij is gebouwd was  in de 18^e eeuw grond van het erve Hermsel dat daarnaast lag. Dit oude uit de 14 e eeuw stammende erve is in 1762 openbaar verkocht door de eigenaar Dr. Helmigh.  Het boerenhuis werd gekocht door de toenmalige pachter Gerrit Harmsel. De grond ernaast met daarop een volle waar in de Enter Marke kocht Hendrik de Wilde.

Hendrik de Wilde had een zoon Jannes die in de wandeling “Jasse” genoemd werd. Deze “Jasse”  geboren in 1733  heeft meer dan 40 jaar functies vervuld in het markebestuur van Enter. Van hem kwam de naam “Jassen-Hinne”,  Jannes van Hendrik de Wilde. Later verbasterd tot “Jais-Hin’n”. De familie De Wilde was vaak in rechtzaken verwikkeld die de schipperij betroffen. Misschien is dit wel de oorzaak dat er zoveel papieren in de familie bewaard zijn gebleven.

Jas de Wilde overleed in 1830 op 96 jarige leeftijd.  In zijn testament had hij vast laten leggen dat zijn dochter die hem al dertig jaar verzorgd had f. 600 zou krijgen zijnde 30 jaar “meidenloon” á f. 20 per jaar. Een opmerkelijke transactie in de papieren van De Wilde komen we tegen in 1860. Van een stuk grond gelegen  “aan de Hamberg” wordt het recht van uitgraving van klei of leem verkocht aan Willem Struik, steenbakker uit Rijssen. Het is een stuk grond van 56 are. Van iedere twee are waarin zich tenminste 3 Amsterdamsche voeten klei of leem bevindt wordt f. 125 betaald. De uitgraving moet binnen vier jaar worden gedaan. Daarna moet het land geёgaliseerd worden en geschikt gemaakt worden voor bouwland. Als onder het hele stuk grond voldoende leem zit levert dat f. 3500 op en de grond blijft eigendom. Heel veel geld.

Hendrik de Wilde zoon van “Jasse” zet het schippersvak voort en diens zoon Jan neemt het weer van hem over. Maar als in 1875 Willem ter Steege trouwt met Janna de Wilde en bij zijn schoonouders in gaat wonen is zijn schoonvader al geen schipper meer. Willem ter Steege was schipper en vaart in maatschap met zijn vader en zo blijft de schipperij toch nog in de familie. De zoons van Willem zoeken ander werk  en de zomp van Willem belandt in onderdelen op de zolder. De jongste zoon Albert Jan ter Steege trouwt in 1920 met Gerritdina Klein Nagelvoort. Hij is metselaar en zijn vrouw melkt de koeien. Hij heeft nog meegeholpen met de bouw van het station in 1910. Begin jaren dertig wordt Albert Jan langdurig ziek.  Hij mag het metselberoep niet meer uitoefenen en is genoodzaakt een ander beroep te kiezen. Hij koopt een paard voor f. 80 en een wagen voor f. 28 en trekt beladen met potten en pannen de boer op.  Als in 1932  zijn ouders overlijden wordt een deel van de boerderij verbouwt tot winkeltje in galanteriёn (potten en pannen etc.) Hij  krijgt in Enter al snel de naam  “Schörter-Ab” of “Blik-Ab”.

De oorlog legt de handel een beetje stil en onderduikers worden in huis verborgen. De laatste tijd van de oorlog had hij een wit kleed op de kar met een rood kruis om aanvallen van Britse jagers te voorkomen. Als Albert met zijn venterskar in het buitengebied bij een boerderij kwam en zijn handelswaar aanprees was een vaste standaardzin van hem “Moader meanske Mina (of Dina) muste nog een pötje vuur de lange nachte?”. Een kleine anekdote nog. Hij kwam ook altijd met zijn wagen bij het zusterklooster Heekeren in Goor. Daar kwam steeds dezelfde zuster bij de wagen om iets te kopen. Toen er op zekere dag een andere zuster kwam bij de wagen vroeg Albert of er iets was met de andere zuster. “Oh nee,” zo luidde het antwoord, “ maar zij is moeder geworden”. “Oh dan heb ik nog iets voor de kleine bij me”, antwoordde Albert Jan.

Toen zijn zoons in de zaak kwamen werden er veel markten bezocht en groeide de zaak snel. ‘Jaishin’n-Ab”overleed in 1972 op 79 jarige leeftijd

Johan Altena

Eerder gepubliceerd in de Wiezer van 12 november 2014