In het ‘Mengat’ in Enter
‘Het Mennegat’ aan de Kremersweg
De boerderij ‘Groot Mennegat’ aan de Kremersweg 5 waar de familie Ten Peze woont is één van de meest afgelegen boerderijen in Enter. Hetzelfde geldt voor het aan de overkant van de Regge gelegen erve ‘De Koerdam’. In de Tweede Wereldoorlog waren hier vanwege die afgelegenheid veel onderduikers.
De eerste bewoning hier lezen we in het doopboek van de kerk in Rijssen. Circa 1610 is Berent geboren in ’t Mengat in Enter. Het zal de laag gelegen grond zijn die de naam ‘Mengat’ heeft gekregen. In tijden van veel regenval en als de Regge buiten zijn oevers was getreden was het Mennegat wel eens geïsoleerd.
Het was in deze tijd dat het herenhuis ‘Cattelaar’ hier in de buurt werd gebouwd in opdracht van Berent Boncamp. Boncamp was rentmeester in Spaanse dienst van Twente en Lingen. Het is de tijd van het Twaalfjarig Bestand in de Tachtigjarige Oorlog. Boncamp gaf het herenhuis de naam van het oude erve Cattelaar dat daarnaast lag.
Toen ik zo’n veertig jaar geleden op een zondagmiddag fietste met mijn kinderen op de Kremersweg, vroeg ik een oude mevrouw, die daar wandelde, of de weg verderop doorliep. De vrouw, het was ‘Mennegats-Dina’ vertelde dat de weg bij de boerderij ophield. Maar nu moest ze natuurlijk wel weten wie ik was. Mijn ervaring was dat in die buurt mijn moeders naam de meeste herkenning opriep, dus ik zei dat ik een zoon van ‘Beumers-Mina’ was. Dit riep een ongekende reactie op. Ze vertelde dat mijn moeder haar beste vriendin uit haar jeugd was en vaak op het Mennegat geslapen had.
Mennegat was dus de familienaam geworden die in de doop- en trouwboeken van de kerk vermeld werd. En wat overal op het platteland gebeurde, is hier niet anders. De contacten van de jongelui onderling na de lagere school waren vaak beperkt tot de naaste buren. Dochters van het Mennegat trouwden met jongens van de nabijgelegen erven Holland, Velten, Pool etc.
In 1871, na bijna driehonderd jaar, komt er een andere familie op het Mennegat. Hermina Mennegat trouwt in dat jaar met Hermannes ter Peze uit Delden. Anno 2014 bewoont nog steeds een familie Ten Peze het Mennegat.
Waar een boerderijnaam is met een ‘Groot’ ervoor is meestal ook een afsplitsing geweest met ‘Klein’ ervoor. Dat is ook hier het geval. Aan het eind van de achttiende eeuw heeft Egbert Mennegat hier een boerderijtje gebouwd. Dit werd het Klein Mennegat genoemd. Achtereenvolgens komen hier de families Mennegat, Elsschot, Seppenwoolde , Knopers. In 1896 komt Hermannus Morsink (Meiers-Mans) op het erve. Hij is op 36-jarige leeftijd getrouwd in 1904 met de achttienjarige Frederike Bloemendal (de Bestolle). De tragiek in dit gezin is heel groot geweest. Na de Tweede Wereldoorlog leefde Hermannus met zijn laatste dochter Hanna en een knecht op de boerderij. Meiers- Mans is in 1958 overleden. De boerderij is later verkocht aan de familie De Groen uit Enschede. Huurder werd de familie De Leeuw en later Bokhove. De zeven hectare grond die erbij hoorde werd ingeplant met populieren. ‘Meiers-Hanna’ is in 1995 in het Reggedal in Enter overleden.
Johan Altena
Eerder gepubliceerd in de wiezer